Emlak komisyon oranları yönetmenliklere göre gayrimenkul devir işlemlerinde, gayrimenkul danışmanlarının satış işlemlerinin bedeli olarak alıcıdan %2, satıcıdan %2 olacak şekilde belirlenmiştir. Gayrimenkul danışmanları kiralama işlemlerine aracılık ediyorsa alınacak komisyonun bedeli senelik kiranın %12’dir fakat piyasa şartlarında kabul gören 1 kira bedeli komisyondur. Bu bedel taraflar arası sözleşmeye göre belirlenmektedir. Bu konuda herhangi bir düzenleme yapılmamış ise alıcı ve satıcı gayrimenkul danışmanının ödemesini eşit olarak ödemekle mükelleftir.
Taraflar arasında gayrimenkul danışmanlarının dahil olacağı herhangi bir yazılı sözleşme bildirilmesinde fayda vardır.
Komisyon Alırken Yüksek Oran Kararlaştırılabilir Mi?
Yönetmenliklerin belirlemiş olduğu orandan daha yüksek bir komisyon oranı belirlenmeyecektir. Kuralın ihlal edilmesinden kaynaklı gümrük ve ticaret bakanlığı tarafından bir idari para cezasına çarptırılacaktır. Yaklaşık olarak 3000 TL civarındadir. Kural ihlalinin yıl içerisinde 2 defa olması durumunda ise 3000 TL’lik tutar iki katına çıkartılacaktır. Eğer ki zincir işletmeleri tarafından bu Kural ihlali yapılırsa cezalar 5 kat olarak artış sağlayacaktır.
Fakat kanun uyarınca farklı olarak emlakçı ya da gayrimenkul danışmanı mal sahibinden daha yüksek bir komisyon oranı belirlemesinin önünde engeli olmayacaktır. Eğer ki satıcıyla emlakçı kendi arasında bu komisyonu %6 olarak uyguladığında da sıkıntı oluşur. Bu durum farkı yapıldığı müddetçe yine ideal ceza parasına çarptırılacaktır.
Bu noktada ise; oldukça yüksek komisyon oranlarının kararlaştırıldığındamal sahiplerinin bu ücretin indirilmesi için dava açma hakkına sahiptir.Mal sahiplerinin ise bunu bilinmesinde faydası olacaktır. Fakat mal sahiplerinin tacir (şahıs şirketleri, sermaye şirketleri, kooperatif yahut gerçek kişi tüccarları gibi) olması durumunda bu yönde ekstra bir indirim talep edilemeyecektir.
Emlakçı Hangi Durumlarda Komisyon Almaya Hak Kazanır?
Yönetmenliğe göre emlakçı yani gayrimenkul danışmanı kira sözleşmelerinin yapılmasıyla bu hakkı kazanır. Taşınmaz olan alım ve satım işlemlerinde tapu sicillerinde komisyon alacağı Hakkı bulunmaktadır. Sadece alım satımlarda tapu sizinle işlenmez ise emlakçı bu konuda hiçbir Hakkı bulunmaz.
Noterlerde yapılan gayrimenkulü satış sözleşmelerinde tapu siciline işlendiği için gayrimenkul danışmanları komisyon almaya hak kazanır. Mal sahipleri ile alıcıları bir araya getiren ve satış işlemlerine sebep olan emlakçılar bu durumdan da hak sahibi olabilirler.
Emlakçı Komisyonunda Yargıtay Kararı
Mahalli mahkemelerince verilmiş olan 2011 yılında 1244 kararıyla davalılar Bu süre zarfı içerisinde temyiz edilmiş olan dosyadaki kağıtları okunmuş. Bu konu hakkında gereği görüşülmüş ve düşünülmüştür.
Davacı kiralayan kişi haksız fesih nedeniyle mahrum kalınacak ve ödenemeyen kira alacakları için hor kullanım tazminatı ödeyecek. Ödenmemiş olan aidat ve tutarların davalılardan müşterek müteselsilen yapılan tahsilatı istemektedir. Davalı kiracı birleştirilen bu davada, 1 500 TL depozito, 1750 TL emlakçı komisyonu ve 1750 TL Pimapen yaptırma bedellerini davacı kiracıdan istemiş. Mahkeme de yaptığı görüşmeler sonrasında asıl davada 7990 TL davalılardan müştereken tahsillerine karşı taleplerin reddini vermiş. Birleştirilmiş olan bu davada 2430 TL davacıdan tahsiline karar verilmiş. Hükmü verilen davalılar vekillerince temiz edilmiştir.
Emlakçı Komisyonu Ne Zaman Ödenir?
Emlakçılar kendi üzerine düşen komisyonu hak etmeleri için, gayrimenkulün satış ve kiralama işlemlerine tamamen bitirmesi gerekir. Yapılan işlemde kira sözleşmesi imzalandığı takdirde ve tapu tescili yapıldığı andan itibaren emlakçı komisyonu hak ederler. Böylelikle emlakçı komisyonları iş bitimlerinde tamamlanmış ve ödenmiş olur. Yasal olarak da emlakçı komisyonlarını işlemlerden önce verilmesi uygun olmamaktadır. Erken yapılmış olan ödemeler kişiler için ayrı bir sorun teşkil etmektedir.
Acı ve satıcı yapmış oldukları gayrimenkulün alım ve satımlarından vazgeçme ihtimalleri olabilir. Bu durumdan mütevelli erken ödeme yapılan emlakçı komisyonunun iadesi sıkıntı yaratabilir.
Emlakçılar Peşin Ücret Alabilirler Mi?
Bir takım emlakçılar peşin ücret talep edebilirler. Emlakçıların peşin ücret almaları gibi bir hakları bulunmamaktadır. Ancak emlakçılar ile müşteri arasında imzalanmış ekstra bir sözleşme var ise bu hizmet bedeli oluşabilir. Oluşan bu bedellerin ödenmesi zorunluluğu da bulunmamaktadır. Emlakçı yani gayrimenkul danışmanı zaten satış ve kiralama yapmış olduğu işlemlerden komisyon elde etmektedir.
Emlakçıların alacağı komisyon tamamen yasaldır. Yapılmış olan sözleşmede emlakçı komisyonu ne kadar olacağı ve ne kadar ödeneceği belirtilmektedir. Ödenmemesi durumunda emlakçı tarafından yapılmış olan sözleşme de ihlal sayılacaktır. Böylelikle yapılan sözleşmelere uyarak, emlakçı komisyonlarını da yasal oranlar üzerinden verilmesi gerekir.